Seenaa Uummata Oromoo Godina Iluu Abbaa Boor Kutaa 1ffaa!

Oromoon Godina Iluu Abbaa Boor Oromoo Maccaati.Maccaan balbala shan qaba.Isaanis:-O
obo,Liiban,Guduruu,calliyaa fi Limmuudha.Oobo immoo ilmaan sadii qaba.Isaanis:- Tummee,Sayyoo fi Leeqaadha.Tummeen ammo ilmaan afur dhalche.Isaan kunis:- Noonnoo, siibuu, Daaphoo fi Buunnoodha.Latiinsa hidda ykn qomoo Maccaa kan ta’e Noonnoon gara godina Iluu Abbaa Boor dhufe.Noonnoon haadha warraa shan qaba.Isaanis:-Haadha Hurrumuu, haadha Adallee, haadha Haleeluu, Biloo fi haadha Abbayyiiti.
Iluu Abbaa Boor keessatti iddoowwan wiirtuu bulchiinsa sirna Gadaa kan ta’an kan akka Odaa Koodoo,Odaa Doggii fi odaa Maaruu turan.Akka ragaan maanguddootaa fi kitaabolee tokko tokko irraa arganne ibsutti sababa fageenya giddu galeessa Gadaa Maccaa kan ta’e,Odaa Bissil irraa kan ka’e oromoon Iluu Wiirtuu ofii isaanii Odaa Doggiitti hundeeffataniiru.Iluun gosa Oromoo hedduu kan of keessaa qabuu fi mootummaa isaa warra Hadheessoo jalatti ijaarratee ittiin bulaa ture. Iluun of gurmeessuun babal’atee seera tumatee Caffee Dooggii irratti wal ga’aa turan.Achittis”Salgee Salganii”mataa Afurtamii shan jedhamuun beekamu.Mataa Afurtamii shanaan kunis bakka bu’oota gosaa fi balbalaati.Isaan kunis:-

Iluu sagal (9)

Noonnoo ja’a (qoroo ja’a).

Cooraa saddeet (8) /Qoroo saddeet

Suphee lama (2)—- Qoroo Nagawoo Booroo

Doorannii Lama (2) —- Qoroo Agamsoo Odaatti

Mattuu Afur (4) —— Qoroo Dagaa Mattuutti

Hurrumuu shan (5) – qoroo Igguutti — Korbeessoo xiixaa.

Buunnoo Torba (7) —- Qoroo Meexxii Shangootti.

Buree Lama(1)—- Qoroo warra Agamsoo Qambuutti.
Walii gala bakka bu’oota Qoroo 45 (Afurtamii shan) caffee Iluu Odaa Dooggiitti argamutti seera akka tumaa turanii fi yeroo booda tumaa kana cabsuun abbootiin duulaa akka aangoorratti hafanii fi mootummaa Iluu akka ijaaran ragaan maanguddoota irra argame ni ibsa.Caaseffamni salgee salganii kanaa olitti ibsame kun bakka bu’oota Qorootiin yoo ta’u, Qomoowwan Yaa’ii saglan Iluu immoo haala kanaa gadiin tarreeffameera.
Qomoowwan Yaa’ii Saglan Iluu

A. Iluu = 9

Hadheessoo

Bachoo.

Birbirsoo

Sapheeraa

Lagoo

Igguu

Adaamii

Badii

Baabbuu
B.Cooraa = 8

Xurii Jiddaa

Husee Waaccuu

Daallamee

Daallee

Aanaa

Wannii

Mutuluu

Aallee
C. Hurrumuu = 3

Igguu

Idooroo

Jirruu
D. Mattuu = 4

Dagaa

Boorana

Leeqaa

Dangajii
E.Buunnoo = 7

Diimaa

Haruu
3.Aabbuu
4.Dikkoo

Tirsuu

Amuumaa
7.Imbiiroo ( Imbeeruu)
F.Noonnoo = 6

Hagaloo

Haleeluu.
3.Biloo.
4.Adallee

Algaa.
6.Daawwisoo
G. Doorannii = 3

Ajiilaa

Barii

Hooliyyuu
H. Suphee = 2

Waayyuu.

Butoo
I.Buree = 1

Warra Qoraattii
Kutaa itti aanutti ijaaramiinsaa fi qoqqoodinsa Iluun taasisuun himna isaa cimsachaa deeme waliin ilaalla. Share waliif godhaa . seenaa wal barsiisaa!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *